Naar aanleiding van het Kerstarrest van 24 december 2021 en de bestempeling van Box 3 als onhoudbaar vanwege schending van de fundamentele rechten van belastingplichtigen, zijn alle bezwaren in het kader van de massaalbezwaarprocedures 2017 tot en met 2020 toegekend. Een van de grote vragen over hoe het rechtsherstel er uit komt te zien, is  beantwoord door de staatssecretaris: het rechtsherstel wordt in gang gezet volgens de forfaitaire spaarvariant.

De forfaitaire spaarvariant werkt met forfaitair bepaald inkomen uit drie categorieën vermogensbestanddelen. Dit zal ook de basis vormen voor de tijdelijke vormgeving van box 3 in 2023 en 2024. Meer achtergronden en wat de contouren zijn voor box 3 vanaf 2025, leest u in ons Belastingnieuwsbericht ‘Box 3: rechtsherstel t/m 2024 en nieuw stelsel vanaf 2025’.

Wat betekent dit voor u?

Op basis van de forfaitaire spaarvariant wordt uitgegaan van drie forfaits: voor spaargeld, schulden en overige bezittingen. Deze forfaits worden toegepast op uw werkelijke vermogensmix; dus de werkelijke bedragen die u in deze categorieën bezit. Als uw nieuwe hiermee berekende forfaitaire rendement lager is dan uw oorspronkelijk berekende forfaitaire rendement, dan wordt uw box 3-belasting verminderd.
U komt hier in ieder geval - automatisch - voor deze variant in aanmerking als u behoort tot een of meer van de volgende groepen belastingplichtigen:

• belastingplichtigen die onderdeel uitmaken van het massaal bezwaar over de jaren 2017-2020;
• belastingplichtigen die geen bezwaar hebben gemaakt, maar van wie de aanslagen voor de jaren 2017-2020 nog niet onherroepelijk vaststaan; en
• alle belastingplichtigen voor de jaren 2021-2022.

Als u geen bezwaar hebt gemaakt voor een of meer van de jaren 2017-2020 dan kan het kabinet alsnog besluiten om ook daarvoor rechtsherstel te bieden. Die keuze moet nog worden gemaakt. Daarbij is aangegeven dat wordt gewacht op een arrest van de Hoge Raad. Het gaat om de casus waarin een belastingplichtige te laat bezwaar heeft gemaakt. De Advocaat Generaal heeft onlangs een aanvullende aanbeveling gedaan in deze casus en het arrest van de Hoge Raad wordt binnen zes maanden verwacht.

Automatisch rechtsherstel

De drie hiervoor genoemde groepen krijgen als volgt rechtsherstel.

• Als u bezwaar hebt gemaakt en hebt meegedaan aan het massaal bezwaar over 2017-2020, dan krijgt u automatisch rechtsherstel vóór de uiterlijke datum van 4 augustus.
• Als u geen bezwaar hebt gemaakt voor deze jaren, maar een of meer van uw inkomstenbelastingaanslagen over 2017-2020 stonden nog niet onherroepelijk vast, dan krijgt u tevens automatisch rechtsherstel op basis van de forfaitaire spaarvariant. Ook hiervoor hoeft u niets te doen. Het rechtsherstel voor deze groep belastingplichtigen vindt gefaseerd plaats vanaf medio september 2022.
• De forfaitaire spaarvariant zal daarnaast ook gebruikt worden om uw inkomen uit sparen en beleggen te berekenen in het belastingjaar 2021. Hiervoor geldt dat u voorlopig geen nadere actie hoeft te ondernemen. Meer in het bijzonder kunt u aangifte doen met gebruik van het huidige aangifteprogramma, waarin box 3 nog op de 'oude' wijze wordt berekend.

Is er vervolgens sprake van een teruggaaf over het belastingjaar 2021? Dan zal een automatische voorlopige aanslag, op basis van de ‘oude’ systematiek worden opgelegd. Het rechtsherstel wordt pas in de definitieve aanslag verwerkt. In augustus zal een nieuwe versie van het online aangifteprogramma komen (niet de app), waarbij voor 2021 wél rekening wordt gehouden met de nieuwe systematiek. Let op: dit is van belang als u uw aangifte wilt herzien. Als u een fiscaal partner hebt, dan is het bijvoorbeeld van belang dat u controleert of de verdeling van uw box 3-vermogen tussen de partners nog steeds optimaal is.

De aanslagen inkomstenbelasting 2021 met daarin box 3-inkomen worden op dit moment alleen opgelegd wanneer dat tot een teruggaaf leidt. Te betalen aanslagen inkomstenbelasting 2021 worden nog niet opgelegd. Voor de voorlopige aanslagen inkomstenbelasting 2022 wordt een invorderingspauze ingevoerd, zodat u tot het moment van opleggen van een (voorlopige of definitieve) aanslag inkomstenbelasting 2022 in 2023 geen invorderingsrente verschuldigd wordt.

Box 3 in 2017 t/m 2022: rechtsherstel

Voor de jaren 2017 tot en met 2022 biedt het kabinet dus automatisch rechtsherstel op basis van een nieuwe zogeheten ‘forfaitaire spaarvariant’ die het werkelijke rendement zo goed mogelijk benadert. In die berekening wordt dan aangesloten bij de werkelijke verdeling van uw vermogen in de categorieën spaargeld, schulden en overige bezittingen, zoals u die hebt opgegeven bij uw belastingaangifte. Als het nieuw berekende forfaitaire rendement lager is dan het oorspronkelijk forfaitair berekende rendement, dan krijgt een belastingplichtige belasting terug.

De forfaits die het kabinet zal hanteren voor het automatisch rechtsherstel zijn reeds bekend en zijn te vinden in de bijlage bij deze Kamerbrief. Het forfait op spaargeld is de gemiddelde rente op spaargeld in het belastingjaar. Het forfait op schulden is de gemiddelde rente op uitstaande hypotheekschulden in het belastingjaar. Het forfait op overige bezittingen is het forfait zoals dat de afgelopen jaren gold voor rendementsklasse II van box 3. Voor het belastingjaar 2021 levert dat de volgende forfaits op: spaargeld (0,01%), schulden (2,46%) en overige bezittingen (5,69%). De Kamerbrief vermeldt ook de aangepaste forfaits over de jaren 2017 - 2020.

Verdere stappen en wetgeving

De vormgeving van het rechtsherstel wordt vastgelegd in een beleidsbesluit dat later in wetgeving wordt omgezet. Het wetsvoorstel zal onderdeel worden van het Pakket Belastingplan 2023. Daarbij maakt het kabinet in het najaar de keuze of ook diegenen die geen bezwaar hebben gemaakt rechtsherstel krijgen. Voor de belastingjaren 2023 en 2024 zal overbruggende wetgeving voor box 3 worden ontworpen. Deze wetgeving wordt gebaseerd op de forfaitaire spaarvariant. De definitieve aanslagen 2022 worden volgens het reguliere aanslagproces in 2023 opgelegd. Ook daarbij zal worden uitgegaan van de forfaitaire spaarvariant. De forfaits voor 2022 moeten uiteraard nog worden vastgesteld. Vanaf 2025 hoopt het kabinet een stelsel op basis van werkelijk rendement te hebben ontworpen.
 

Wilt u hier meer over weten? Neem contact op per e-mail of via +31 495 520 447 om een afspraak te plannen. Volg Vaart Adviseurs & Accountants op LinkedIn of Facebook voor meer tips & nieuws.